اشتراکات و افتراقات حجر در مذاهب خمسه

Authors: not saved
Abstract:

یکی از موضوعاتی که از جنبه‌های فقهی، حقوقی واجتماعی قابل بحث و بررسی می‌باشد، موضوع «حجر» و اهمیت و کاربرد آن می‌باشد. حجر به معنی منع از تصرفات مالی و محجور در شرع کسی است که از تصرف کردن در اموالش منع شده باشد. اسباب حجر بنابه قول مشهور فقهاء امامیه عبارتند از: صغر، سفاهت، جنون، مرض متصل به موت ، ورشکستگی و... که با فقه مذاهب اربعه اندکی تفاوت دارد بطوری که ابوحنیفه سفاهت را جزء اسباب حجر نمی‌داند و یا حنابله علاوه بر اسباب فوق، زوجه را به طور مطلق در تصرف بر زائد ثلث محجور می داند.برای رفع، حجر فقهای امامیه دو شرط بلوغ و رشد را  لازم می دانند و فقهای امامیه و اهل سنت در این مسأله اتفاق نظر دارند بجز شافعی که رشد را اصلاح مال و دین می داند ودر خصوص حجر صغیر و مجنون اکثر فقها متفق‌القولند که اعمال حقوقی صغیر غیر ممیز باطل و بلااثر است و اختلاف نظر در  معاملات صغیر ممیز که با إذن ولی نافذ است و حجر مجنون مانند صغیر غیر ممیز است و از تمامی تصرفات ممنوع می باشد . در این پژوهش به اثر حجر در مرض متصل به موت نیز پرداخته شده که  بنا به نظر اکثریت فقهاء تصرفات بیمار از ثلث، جایز است و بیشتر از آن ممنوع می‌باشد مگر اینکه وراث رضایت دهند می توان گفت که فقهای متأخرین امامیه  با مذاهب اربعه هم عقیده هستند بطوری که تصرفات بیمار را از ثلث نافذ می دانند و نیز اثر حجر ور شکسته و دلایل مخالفان و موافقان در باره  حجر آن بیان گردیده و اشاره کوتاهی نیز به موضوع نکاح در برخی موارد حجرشده و نظرات هر یک از فقهای اسلامی مورد بررسی قرار گرفته است. کلیدواژه ها: حجر، آثار، احکام، مذاهب خمسه.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی اشتراکات و افتراقات در فلسفة‌ اجتماع افلاطون و فارابی

از آنجا که فلسفه و سایر علوم عقلی از طریق ترجمه آثار یونانی وارد تمدن اسلامی شده است همواره این شائبه وجود داشته که فلسفۀ اسلامی چیزی بیش از ترجمۀ محض فلسفه یونانی نبوده و فلاسفۀ مسلمان نوآوری­ای در قالب و محتوای این دانش مهاجر نداشته اند. نوشتار حاضر تلاش می­کند تا در خصوص فلسفه اجتماع، این نوآوری ها را برجسته سازد و از این­رو، بین دیدگاه­های اجتماعی دو تن از نمایندگان مهم فلسفۀ یونانی و فلسفۀ...

full text

حکم اقرار مریض از دیدگاه مذاهب خمسه

اهمیّت و ارزش اثباتی اقرار به عنوانی یکی از ادلة اثبات دعوی، بر کسی پوشیده نیست. اقرار شخص عاقل به زبان خویش به دلیل عقل و شرح نافذ است و اقرار کننده به مفاد اقرار خود ملزم می شود. در مورد نفوذ اقرار شخص سالم هیچ گونه نزاعی بین فقها و حقوقدانان وجود ندارد ولی در مورد اقرار مریض در مرض موت اختلاف شده و بین مذاهب اسلامی اقوال مختلفی وجود دارد. این مقاله نظر به اهمیّت موضوع، ضمن بیان معنای اصطلاحی...

full text

معیارهای تمایز قتل از دیدگاه مذاهب خمسه

مقاله حاضر با هدف بررسی معیارهای تمایز قتل از دیدگاه مذاهب خمسه ، به روش توصیفی – تحلیلی به انجام رسیده است روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای است، نظر فقیهان مذاهب پنج گانه درباره ملاک و صور و مصادیق عمد، شبه عمد و خطایی بودن قتل و به تبع آن، تقسیماتی که برای هر یک ارائه کرده اند مطالعه شده و سپس مورد مقایسه و تطبیق قرار گرفته است. مذاهب پنج گانه فقهی مشهور (امامیه ، شافعی، حنفیه ، مالکیه و حنبلی...

full text

امامت زن در نماز جماعت از دیدگاه مذاهب خمسه

درباره امامت زن در نماز جماعت در مجموع چهار نظر از سوی فقها مطرح شده است. نظر رایج و پرطرف‌‌د‌ارتر این است که امامت زن در نماز جماعت مردان، علی‌‌الاطلاق ناجایز و در جمع زنان جایز است. در مقابل این نظر، اقوالی دیگر قرار دارد که یکی قائل به بطلان مطلق و دیگری قائل به جواز مطلق است و قول سوم تحت شرایطی امامت زن را درست می‌داند. قائلان به بطلان مطلق و قائلان به عدم جواز امامت زن ـ فقط ـ برای مردان،...

full text

اقرار مفلس از دیدگاه مذاهب خمسه

اقرار شخص مفلس در امور مالی و غیر مالی از مسائل مهم افلاس (ورشکستگی) است. عده ای اقرار شخص ورشکسته را در عین و دین نافذ می دانند و می گویند: مقر با غرماء شریک می شود؛ اما عده ای دیگر قائل به عدم مشارکت مقرله اند و گروهی بین اقرار به عین و اقرار به دین تفکیک قائل شده اند. با عنایت به اینکه در حقوق ایران اقرار مفلس و ورشکسته نسبت به اموال خود بر ضرر دیان نافذ نیست، در این پژوهش، سعی شده اقوال فقه...

full text

شروط ولی در امور شخصی از منظر مذاهب خمسه

در شرع مقدس اسلام، ولایت در امور شخصی، برای پدر و جدّ پدری به طور مشترک ثابت است؛ یعنی هرکدام در اعمال ولایت خود نسبت به مولی علیه، استقلال دارند و به تنهایی می‌‌توانند اعمال ولایت کنند. از آنجا که صغار و مجانین از قدرت و اراده شخصی و جلب منافع خود ناتوان هستند و در شرع برای آنان، ولی و سرپرست تعیین شده است و تصرف ولی در امور مربوط به آنان، مگر در جهت حفظ منافع و مصالح آنها، صحیح نیست، بنابراین ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 4

pages  67- 88

publication date 2016-02-20

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023